Esmir is dol op eten en dan vooral op ontbijten. Toch raakt ze getriggerd door alle positieve verhalen over intermittend fasting. Ze besluit het te proberen. “IK vóel me niet alleen leeg, ik bén het ook.”
Een half jaar geleden deed ik al eens een laffe poging tot intermittent fasting: 16 uur vasten en 8 uur eten. Lang verhaal kort: ik vond het de hel. Na 3 weken was ik bijna 3 kilo aangekomen. En dat niet alleen, ik had ook een non stop vreetbui ontwikkeld. In de 8 uur dat ik mocht eten, gingen de remmen los en was ik zo’n beetje 8 uur achter elkaar aan het kauwen. Omdat ik opzag tegen die 16 uur geheelonthouding. Waarom dan tóch een tweede poging? Mijn omgeving is razend enthousiast en bij hen vliegen de kilo’s er wél af.
Ook veel voedingswetenschappers, diëtisten, health coaches en foodies die ik spreek, zijn jubelend over dit eetpatroon als way of life. Mijn vriend ziet als enige de bui hangen: geen wijntjes en gin tonics op de late avond of midnight snacks met lekkere kaasjes. Ik zit vooral met het moeilijk te verteren idee dat de hele wereld met dit eetpatroon wegloopt, terwijl ik de enige ben waarbij het niet gunstig uitpakt. En dus móet ik wel een tweede poging wagen. Sorry schat: jij de wijnfles, ik de waterkoker.
Grommend begin
Met gezonde tegenzin stop ik ’s avonds om 19:30 uur het laatste stukje chocola in mijn mond. Ik reken snel uit dat ik dus ‘pas’ om 11:30 uur de volgende dag weer mag eten. Alleen water, zwarte koffie (drink ik niet) en thee zijn toegestaan. Deze 8-16 verdeling is een veelgebruikte variant van intermittent fasting. Je vermindert niet het aantal calorieën dat je eet, maar alleen de tijd waarin je deze oppeuzelt. Dát is het hele eieren eten bij periodiek vasten: 2 à 3 hoofdmaaltijden in een kortere periode, zodat je lichaam de resterende tijd zijn energie kan stoppen in herstelwerkzaamheden en vetverbranding.
Maar dat krijg je niet cadeau. ‘s Ochtends volgt meteen al de eerste uitdaging. Want mijn ontbijt is één van mijn belangrijkste ochtendrituelen. Vooral de granenkoffie met havermelk (van cafeïne krijg ik hoofdpijn). Met mijn slaaphoofd zet ik de havermelk al op het aanrecht. Niet ontbijten slaat niet alleen een leeg gat in mijn maag, maar ook in mijn ochtendroutine.
Niet minder calorieën, wel minder eet-tijd!
Aftellen
Nog een uitdaging is mijn vaste cluster-les op de sportschool: bodypump en spinning. Ga ik niet compleet van m’n stokje zonder ontbijt? Ik vóel me niet alleen hol en leeg, ik bén het ook. Halverwege de krachttraining voelen mijn gebruikelijke gewichten veel zwaarder. Gevalletje brandstoftekort. Al is dit niet hetzelfde als een lege motor. Want je lichaam heeft nog andere energiebronnen om van te tappen, namelijk de lever en vetreserves.
En juist om die vetreserves is het mij te doen. Weg met die opbollende huidplooien boven en onder mijn bh-bandjes. Als ik na 2 lessen in de kleedkamer sta te klapperen van de kou, besef ik dat dít het moment is dat de vetverbranding volledig op stoom is.
Potje met vet
De roestige schakelaar van de vetverbranding gaat niet bepaald soepeltjes om. Ik tel de uren en daarna de minuten totdat mijn 8 vette uren aanbreken. Mijn gedachten worden opgeslokt door eten. En dan vooral hoe ik voorkom dat ik niet de hele keuken in één keer leegtrek, zoals tijdens mijn eerste poging. Dit is precies wat diëtist Jonathan Klaassen en auteur van ‘Voedsel voor de geest’ tegen deze eettrend heeft: “Intermittent fasting is niet anders dan elk ander dieet. Het gevaar na een vastenperiode is dat je later op de dag meer honger hebt en gaat compenseren. Want het is geen vrijbrief om alles te kunnen eten.”
Wanneer zou dit vasten makkelijker moeten gaan? Op de sportschool vraag ik het aan personal trainer Mike van Hoorn (My shape plan): “Glucose is de makkelijkste energiebron voor je lichaam. Vet omzetten in energie kost veel meer moeite. En dat is wat je triggert tijdens periodiek vasten. Hoe vaker je een langere periode niet eet, hoe meer je lichaam overschakelt op andere energiebronnen, zoals de glucosevoorraad in je spieren, lever en tot slot lichaamsvet.”
Hij geeft nog als tip om krachttraining zoveel mogelijk te plannen binnen de 8 uur dat je eet, want dan kun je harder trainen. Een lichte cardiotraining kun je wél tijdens de vastenperiode doen. Zorg dan dat je hartslag niet boven de 140 slagen per minuut komt. Dus nog net bijklets-intensiteit.
Zo geef je de vetverbranding een extra boost, als een soort smeerolie waardoor de vetschakelaar makkelijker om gaat. Je lichaam haalt de energie nu niet uit koolhydraten en suikers, maar uit het potje met vet. Dit mechanisme stamt nog uit de oertijd: als er dagenlang geen voedsel gevonden werd, schakelde het lichaam over van suikerverbranding naar vetverbranding. Zo kon er tóch worden gejaagd.
Teruggefloten door de weegschaal (na 1 week)
Na 1 week voel ik me de halve dag alsof ik 10 uur zonder te knipperen achter elkaar achter m’n laptop heb gezeten: vierkante ogen en een stram lijf. En mijn gebruikelijke trainingsrondje lijkt 2 keer zo lang te duren. Maar tijdens de 8 uur durende eetfestijn voelt het alsof ik mijn oude leventje weer terug heb, zonder restricties. In een koffietentje bestel ik een broodje avocado, thee en een plak bananenbrood. Je ziet de serveerster kijken: die kan veel eten?
En dan weet ze niet dat er in mijn tas crackers met kaas zitten, waar ik – zodra ik buiten ben – mijn tanden in zet. Ooh, wat mis ik mijn granenkoffie in de ochtend. Al smaakt deze om 12:00 uur na 16 uur afzien bijna nóg lekkerder, omdat ik er zo lang naar uitkijk. Na 1 week trapt de weegschaal op de rem. De cijfers gaat de verkeerde kant op. Vanaf nu leg ik mezelf 3 hoofdmaaltijden op, zonder tussendoortjes, om het grazen tegen te gaan.
“Ik tel de minuten af tot mijn 8 vette uren aanbreken.”
Fietsen met platte banden (na 2 weken)
Na 2 weken gaat het niet ontbijtenme makkelijker af. Sterker nog, ik heb niet eens trek meer als ik opsta. Ik, die zelfs met de kliekjes van de vorige avond kon ontbijten!
Alleen het uur net voordat ik mag eten, voelt het nog alsof ik met platte banden fiets. Mijn motoriek gaat moeizamer en schrokkeriger. Maar dat betekent dat mijn vetverbranding als de bliksem gaat.
Nog meer hoopgevende ontwikkelingen: ik eet mindfuller (iets wat ik níet kon toen ik wel ontbeet!). Mijn bunkerbehoefte is afgenomen, omdat ik bewust wil genieten als ik dan eindelijk wél mag eten. En als het vasten is ingegaan, denk ik veel minder aan eten. Dat geeft rust in mijn hoofd en levert tijdwinst op. Met de klok gaat de knop in mijn hoofd ook om.
Eten wordt specialer (Na 6 weken)
Zijn er al zes weken voorbij? Het voelt alsof ik dit al járen doe. Als de wekker ‘s ochtends gaat, staat de geur van het eitje, dat mijn vriend voor zichzelf bakt, me zelfs tegen.
De ene keer heb ik amper honger als de 16 uur vasten erop zit. De andere keer staat de havermelk al op het vuur en raakt de club sandwich mijn lippen, klaar om aan te vallen als de klok het zegt.
Als je voorbij het dode punt bent van oer-leegte. Of eigenlijk als je gewend bent geraakt aan die leegte, dan wordt intermittent fasting stukken beter vol te houden. En is het mijns inziens een top manier om slank en gezond te blijven. Eten is meer een delicatesse geworden. Want doordat ik het minder vaak doet, wordt het specialer en geniet ik er meer van. Ook kan ik zelfs chocola beter laten liggen. Mijn hongergevoel is niet verloren, maar de ergste snoepdrang wel.
Dus ja, nu snap ik eindelijk waarom bijna iedereen zo enthousiast is over intermittent fasting. Het periodiek vasten houd ik erin. Misschien niet 24/7, maar wel een paar dagen per week. Mijn vriend kan hiermee leven, al moet hij voortaan zelf zijn ontbijt klaarmaken.
Blij!
Volgens de internationale bestseller ‘Het vasten dieet’, van dr. Michael Mosley en Mimi Spencer, functioneert mijn lichaam na 6 weken intermittent fasting beter. Spieren nemen glucose beter op, de leververvetting en cholesterol zouden verminderd zijn en de alvleesklier is vitaler. Of dit allemaal waar is? Ik wil het graag geloven. Wat ik wel weet, is dat ik me mentaal fitter en fysiek slanker voel en dat de weegschaal 2,5 kilo minder aangeeft. Blij mee!
Intermittend fasten voor beginners:
- Bereid je goed voor. Bijvoorbeeld met de internationale bestseller van goeroe’s dr. Michael Mosley en Mimi Spencer ‘Het vasten dieet’.
- Begin in een week dat je het rustig hebt, dus geen spannende presentaties op het werk.
- Doe het de eerste week rustig aan met sporten. Voel eerst hoe je lichaam reageert op de omschakeling naar vetverbranding.
- Zet de wekker na 16 uur. Dan hoef je niet steeds op de klok te loeren.
- Eet 3 hoofdmaaltijden en skip tussendoortjes.
Dit artikel is gepubliceerd in Santé april 2019.
