Interview met Sophie Walraven

Sophie Walraven (38) is kunstenares en zeilinstructeur op zee. Als geen ander steekt zij haar hoofd boven het maaiveld en durft eigenzinnig te zijn. Al ruim 12 jaar leeft zij van haar kunst, zonder subsidie. Een stoere chick met guerrilla-acties, niet geheel zonder risico…

Je hebt de politie wel eens op je hielen gehad, toch?

(Lacht hard) Klopt, maar het was geen bloedstollende achtervolging hoor. Ik werd op heterdaad betrapt door twee politieagenten tijdens het illegaal opplakken van twee schilderingen op een elektriciteitskast vlakbij het Waterlooplein in Amsterdam. Ik zat helemaal onder de lijm, dus ontkennen was er niet bij. Daarom vroeg ik wat ze van de afbeeldingen vonden. Na een kort gesprekje (ze vonden het erg mooi) kreeg ik een boete van € 100,- voor één tekening in plaats van twee.

“Mag het niet…?

Dan moet je het juíst doen!”

Toen het Amsterdam Museum hier lucht van kreeg, vroegen ze of zij de boete mochten hebben. Toevallig wist ik via een persbericht dat de directeur van dit museum twee van mijn werken van de straat had ‘geplukt’ om zijn collectie mee aan te vullen. Hen de bon laten betalen, kon niet. Ze zijn een gesubsidieerde instelling en zo’n boete kan nooit officieel de boeken in. Ze hebben de bon uiteindelijk wel gekregen én betaald. Alleen stond op het afschrift geen overtreding, maar die twee schilderijen die eerder van de straat kwamen.

Hoe heb je jouw business (zonder subsidie) opgezet?

Na mijn afstuderen ben ik een webdesign-bedrijfje begonnen en dat liep als een dolle. Iedereen had een folder en wilde een website. Al snel vond ik het werk saai worden. Om mijn klanten subtiel af te wimpelen, verdubbelde ik mijn tarief. En toch bleven ze komen. Ik heb toen een goeie buffer kunnen opbouwen. Daarna ben ik bij een bronsgieterij gaan werken om achter die computer vandaan te komen en met mijn handen te werken. Tussendoor schilderde ik zo veel en zo vaak als ik kon. Na de bronsgieterij, werkte ik in een kroeg en verhuurde een deel van mijn huis. Toen ik een paar jaar later die huurders en die kroeg zat was, ben ik in mijn atelier gaan wonen om de kosten te drukken. Daar begon ik op een gegeven moment het project Wienzebek, waarbij ik elke dag de avatar van mensen op Facebook of Twitter schilderde. Er kwam veel reactie op en werd ook opgepikt door de media. Zo stond ik ineens in de krant en werd ik geïnterviewd voor radio en televisie.

“Doordat ik sober leef,

kan ik doen wat ik het liefste doe en dat heb ik er 100% voor over”

Hoe kwam je moeilijke tijden door?

Het is vaak de eindjes aan elkaar knopen. Hoewel ik dat wel in perspectief moet zien, want ik ben vorig jaar twee keer naar New York geweest en ik heb net een nieuwe computer gekocht. Ter compensatie eet ik drie keer per dag brood en drink ik oploskoffie met een snufje zout – moet je eens proberen, is héérlijk! Doordat ik sober leef, kan ik doen wat ik het liefste doe. En dat heb ik er 100% voor over. Stel dat ik morgen de loterij win, dan zal ik blijven doen wat ik nu doe. Het gaat om een stukje erkenning en waardering. Wel of niet met gesloten beurs.

Is er een moment geweest dat je ermee wilde stoppen?

Jazeker. Drie jaar geleden had ik het ineens gehad en ik raakte vaster en vaster. Toen ben ik naar mijn broertje in Beijing gegaan. Ik vertelde hem dat ik zo graag op een autosloop wilde schilderen, maar dat is wettelijk verboden. Mijn broertje zei tegen me: “Mag het niet? Dan moet je het juíst doen!” Ter plekke nam ik het besluit om alleen nog maar dingen te doen die ik leuk vind. Bij thuiskomst heb ik een rol zwarte ducktape gekocht en heb ik drie dagen op mijn racefiets door de stad gefietst om snorren op reclameposters te plakken. Hierdoor kwam mijn fanatisme weer terug en besefte ik dat dit is wat ik wil; een beetje aan dat hek rammelen en mensen laten zien dat het leven niet zo vast zit. Met deze actie was ik vooral bezig om zélf uit die kooi te klimmen.

Daarna heb ik verschillende autosloperijen gebeld. Iedereen was meteen enthousiast. Dus terwijl ik altijd dacht dat het niet mogelijk was, kon ik nu ineens kíezen. Het werd het grootste en gaafste project wat ik ooit had gedaan.

“Kunst is mijn wapen”

Daarmee had je jezelf opnieuw uitgevonden?

Ik was uit die kooi geklommen. Maar op dit moment zit ik er weer een beetje in. Zo gaat dat af en toe. Niet dat ik het niet zie zitten, maar ik moet weer even opnieuw mijn koers bepalen. Er is zoveel ruimte tussen de tralies. Daar wil ik mensen bewust van maken. En kunst is mijn enige wapen. Heel benieuwd hoe ik dat ga doen. (Lacht)

Hoe klim jij uit die kooi?

Halverwege de winter vertrek ik naar de zon. Deze keer ben ik naar Zuid-Frankrijk gegaan om lekker buiten onder een appelboom te schilderen. Ik heb behoefte om de zomer te vervroegen. Ik kan wel wachten tot ik hier met een dikke sjaal buiten kan werken, maar ik kan ook iets regelen zodat dit veel eerder kan.

Nieuwsgierig? www.sophiewalraven.nl