Gooi jij een blikje mais of pak rijst weg zodra de houdbaarheidsdatum geweest is? Eigenlijk hoeft dat niet. Maar verse producten kun je beter wél meteen weggooien als de houdbaarheidsdatum verstreken is. Hoe zit dat precies met de houdbaarheid van voedingsmiddelen? Levensmiddelentechnoloog en boodschappencoach Ralph Moorman legt het uit.
Tenminste houdbaar tot…?
Op de verpakking van voedingsmiddelen wordt de houdbaarheid op twee manieren aangegeven: tenminste houdbaar tot (THT) en te gebruiken tot (TGT). Producten met een THT-datum zijn ook prima en veilig te gebruiken ná de aangegeven datum. Na die tijd is misschien de smaak of kleur ervan iets minder geworden, maar het opeten is zeker geen aanslag op je gezondheid. Alleen dan moet je er wel voor zorgen dat de verpakking nog ongeopend en onbeschadigd is. Dit geldt bijvoorbeeld voor vacuümverpakte producten, conserven, chips, frisdrank, zoete producten zoals gekonfijt fruit, thee, koekjes, drop, fritessaus, ketchup en droge producten zoals rijst of pasta.
Producten met een ‘te gebruiken tot’ datum zijn meestal verse producten die relatief minder lang houdbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan zuivel, vlees, vis, gebak, verse groenten en fruit. Is de TGT-datum verstreken? Dan wordt het onveilig deze producten te eten. Gevaarlijke bacteriën zoals listeria kunnen dan in aantal zo erg toenemen dat je een voedselinfectie of voedselvergiftiging kunt oplopen. Gooi het artikel daarom liever weg als de datum verstreken is!
Zichtbaar én onzichtbaar voedselbederf
Zit er blauwe of witte schimmel op de kaas? Rasp het er niet af, maar gooi het weg! Ja, dat is wel zonde, maar dikke kans dat er naast de schimmel óók heel wat onzichtbare bacteriën in zitten. En jouw gezondheid is toch meer waard dan een stukje kaas? Het verraderlijke is namelijk dat je niet altijd kunt zien of ruiken of een product nog goed is. Niet echt een smakelijk onderwerp, maar wel belangrijk om te weten. Bij zichtbaar voedselbederf kan het niet missen: het stinkt, is beschimmeld of ziet er niet meer lekker uit. Dit eten is beter af in de prullenbak.
Maar er bestaat dus ook zoiets als onzichtbaar voedselbederf, wat je níet kunt zien, proeven of ruiken. Iets kan dus nog prima eetbaar lijken, terwijl het toch grote hoeveelheden bacteriën bevat. En hiervan word je echt ziek: je krijgt er een voedselinfectie of voedselvergiftiging van. Dat komt onder andere door de bacterie listeria. Het zit vooral op zachte schimmelkazen, gesneden vleeswaren, paté, hotdogs, gekoelde sandwiches en koelverse kant-en-klaarmaaltijden zoals rauwkostsalades.
Levensmiddelentechnoloog Ralph Moorman: “Op bijna elk voedingsmiddel zitten bacteriën. Of eigenlijk ‘bacterie-eitjes’, die noem je ook wel sporen. Hoe snel de vermeerdering van bacteriën gaat, verschilt per levensmiddel en hangt af hoe je het bewaart en van de hoeveelheid bacteriën en sporen die er aan het begin al op het product zaten. Tot wanneer je iets nog kunt eten, staat aangegeven met de ‘te gebruiken tot’ datum op de verpakking.
Maar niet alleen bacteriën kunnen je ziek maken. Ook gifstoffen die ontstaan tijdens voedselbederf kunnen aan je gezondheid vreten. Verhitting doodt wel de meeste bacteriën, maar níet de gifstoffen. Dus een bedorven product gaar koken is nog steeds niet veilig. Zoals bij vlees of vis.”
De conclusie: houd je dus strikt aan de TGT-datum en neem de THT-datum gerust met een korreltje zout.
Bekijk het hele artikel in Vriendin nr 22!
Het artikel staat trouwens ook op de website van Ralph Moorman zelf!
